Tiếp kiến chung 13/08/2025 - ĐTC Lêô XIV: Nỗi buồn vì tội lỗi có thể trở thành cơ hội hoán cải

Trong bài giáo lý, Đức Thánh Cha suy tư về đoạn Tin Mừng Thánh Máccô thuật lại việc Chúa Giêsu loan báo một trong số 12 Tông đồ sẽ phản bội Người. Ngài nói rằng việc chúng ta có thể phản bội Chúa khiến chúng ta cảm thấy buồn sầu. Nhưng nếu chúng ta chân thành đón nhận nỗi buồn này thì nó sẽ trở thành cơ hội hoán cải. Chúng ta không nên phủ nhận sự dữ, nhưng nhận ra đó là cơ hội, dù đau đớn, để được tái sinh.

Chúng ta cũng được mời gọi xét lại đời mình, với cả ánh sáng và bóng tối của nó, với câu hỏi “Chẳng lẽ con sao?”. Nếu chúng ta nhận ra giới hạn của bản thân, nếu chúng ta để mình được nỗi đau của Đức Kitô chạm đến, chúng ta sẽ có thể được tái sinh.

Đức Thánh Cha khích lệ các tín hữu khi nói rằng bất chấp những phản bội của chúng ta, Chúa Giêsu không bao giờ bỏ rơi chúng ta. Do đó, hãy đến với Người bằng tâm hồn chân thành và tin tưởng, xin Người giúp chúng ta luôn biết đón nhận hồng ân tình bạn của Người.

Tin Mừng Thánh Máccô (14,17-21):

Chiều đến, Đức Giêsu và Nhóm Mười Hai cùng tới. Đang khi dùng bữa, Người nói: “Thầy bảo thật anh em, có người trong anh em sẽ nộp Thầy, mà lại là người đang cùng ăn với Thầy”. Các môn đệ đâm ra buồn rầu, và lần lượt hỏi Người: “Chẳng lẽ con sao?” Người đáp: “Chính là một trong Nhóm Mười Hai đây, mà là người chấm chung một đĩa với Thầy. Đã hẳn, Con Người ra đi theo như lời đã chép về Người. Nhưng khốn cho kẻ nào nộp Con Người: thà kẻ đó đừng sinh ra thì hơn.

Bài giáo lý của Đức Thánh Cha 

Anh chị em thân mến,

Tình yêu đích thật không thể tách rời khỏi sự thật

Chúng ta tiếp tục hành trình của mình nơi trường học của Tin Mừng, bước theo dấu chân Đức Giêsu trong những ngày cuối đời của Người. Hôm nay, chúng ta suy tư về một khung cảnh gần gũi riêng tư với các môn đệ, đau thương, nhưng cũng sâu xa và chân thật: giây phút trong bữa tiệc Vượt Qua, khi Đức Giêsu tiết lộ rằng một người trong Nhóm Mười Hai sắp phản bội Người: “Thầy bảo thật anh em, có người trong anh em sẽ nộp Thầy, mà lại là người đang cùng ăn với Thầy” (Mc 14,18).

Đức Giêsu không thốt lên những lời nặng nề này để lên án, nhưng để cho thấy rằng khi tình yêu là đích thật thì nó không thể tách rời khỏi sự thật. Căn phòng trên lầu, nơi vừa được chuẩn bị chu đáo, bỗng ngập tràn một nỗi đau lặng lẽ, với những câu hỏi, sự nghi ngờ và sự mong manh. Chúng ta cũng biết rõ nỗi đau này, khi bóng tối của sự phản bội len lỏi vào trong những mối quan hệ thân thương nhất.

"Chẳng lẽ con sao?” - Ý thức mình yếu đuối: Bắt đầu hành trình cứu độ

Tuy thế, điều gây ngạc nhiên là cách Đức Giêsu nói về điều sắp xảy đến. Người không lớn tiếng, không chỉ tay, cũng không nêu tên Giuđa. Người nói bằng cách mà mỗi người đều có thể tự vấn lòng mình. Và đúng thế, “Các ông bắt đầu buồn rầu và lần lượt hỏi Người: ‘Chẳng lẽ con sao?’” (Mc 14,19).

Anh chị em thân mến, câu hỏi “Chẳng lẽ con sao?” có lẽ là một trong những câu chân thành nhất mà chúng ta có thể tự hỏi mình. Đây không phải là câu hỏi của người vô tội, nhưng là của người môn đệ ý thức mình yếu đuối. Không phải là tiếng kêu của kẻ phạm tội, nhưng là lời thì thầm của người, trong khi muốn yêu thương, vẫn ý thức rằng mình có thể gây tổn thương. Chính trong ý thức này mà hành trình cứu độ bắt đầu.

Sự dữ là có thật nhưng nó không có tiếng nói quyết định

Đức Giêsu không tố cáo để hạ nhục. Người nói sự thật bởi vì Người muốn cứu độ. Và để được cứu độ, cần phải cảm nhận: cảm nhận mình tham dự vào, cảm nhận mình được yêu thương bất chấp tất cả, cảm nhận rằng sự dữ là có thật nhưng nó không có tiếng nói quyết định. Chỉ những ai đã biết sự thật của một tình yêu sâu đậm mới có thể chấp nhận cả vết thương của sự phản bội.

Phản ứng của các môn đệ không phải là giận dữ, nhưng là đau buồn. Họ không phẫn nộ, nhưng buồn rầu. Nỗi buồn ấy phát sinh từ sự thực là mình cũng có thể phản bội. Và chính nỗi buồn này, nếu được đón nhận cách chân thành, sẽ trở thành cơ hội hoán cải. Tin Mừng không dạy chúng ta chối bỏ sự dữ, nhưng nhận ra đó là cơ hội dù đau đớn để được tái sinh.

Đức tin không miễn cho chúng ta khả năng phạm tội, nhưng luôn trao ban con đường giải thoát

Rồi Đức Giêsu nói thêm một câu khiến chúng ta băn khoăn và suy nghĩ: “Khốn cho kẻ nào nộp Con Người! Thà kẻ đó đừng sinh ra thì hơn” (Mc 14,21). Đây là những lời nặng nề, nhưng cần được hiểu đúng: đây không phải là một lời nguyền rủa, mà là tiếng than đau đớn. Trong nguyên ngữ Hy Lạp, chữ “khốn cho” vang lên như một tiếng rên xiết, một lời cảm thương sâu xa.

Chúng ta quen xét đoán. Thiên Chúa thì ngược lại, Người chấp nhận đau khổ. Khi thấy sự dữ, Người không báo thù, nhưng xót xa. Và câu nói “thà đừng sinh ra” không phải là án phạt định sẵn, nhưng là sự thật mỗi người có thể nhận ra: nếu chúng ta chối bỏ tình yêu đã sinh ra mình, nếu bởi phản bội chúng ta trở nên bất trung với chính mình, chúng ta sẽ đánh mất ý nghĩa của sự hiện hữu của mình và tự loại mình khỏi ơn cứu độ.

Thế nhưng, ngay trong bóng tối sâu nhất, ánh sáng không tắt. Trái lại, bắt đầu bừng lên. Nếu chúng ta nhận ra giới hạn của mình, nếu chúng ta để mình được chạm tới bởi nỗi đau của Đức Kitô, thì cuối cùng chúng ta có thể được tái sinh. Đức tin không miễn cho chúng ta khả năng phạm tội, nhưng luôn trao cho chúng ta con đường giải thoát: con đường của lòng thương xót.

Thiên Chúa không bao giờ ngừng yêu thương chúng ta

Đức Giêsu không ngạc nhiên trước sự yếu đuối của chúng ta. Người biết rằng không có tình bạn nào hoàn toàn có thể tránh được nguy cơ bị phản bội. Nhưng Người vẫn tin tưởng, vẫn ngồi đồng bàn với các môn đệ, vẫn bẻ bánh cho cả kẻ sẽ phản bội mình. Đó là sức mạnh âm thầm của Thiên Chúa: không bao giờ rời bỏ bàn tiệc của tình yêu, ngay cả khi biết mình sẽ bị bỏ rơi.

Anh chị em thân mến, hôm nay, chúng ta cũng có thể chân thành tự hỏi: “Chẳng lẽ con sao?”. Không phải để mình cảm thấy bị kết án, nhưng để mở lòng cho sự thật. Ơn cứu độ khởi đầu từ đây: từ nhận thức rằng chúng ta có thể là người mất niềm tin tưởng vào Thiên Chúa, rằng chúng ta cũng có thể là người đón nhận, giữ gìn và canh tân tình yêu ấy.

Cuối cùng, đây là niềm hy vọng: biết rằng dù chúng ta có thể bất trung, Thiên Chúa không bao giờ thất tín. Dù chúng ta có thể phản bội, Người vẫn không ngừng yêu thương chúng ta. Và nếu chúng ta để mình được tình yêu ấy chạm tới – tình yêu khiêm hạ, bị thương tích, nhưng luôn trung tín – chúng ta có thể thực sự tái sinh và bắt đầu sống, không còn như kẻ phản bội, nhưng như người con luôn được yêu thương.

Nguồn: Tiếp kiến chung 13/08/2025 - ĐTC Lêô XIV: Nỗi buồn vì tội lỗi có thể trở thành cơ hội hoán cải - Vatican News